Eduard de Belijder

Eduard de Belijder
1004-1066
Bestand:EdtheCon.jpg
Koning van Engeland
Periode	1042–1066
Voorganger	Hardeknoet
Opvolger	Harold II
Vader	Ethelred II
Moeder	Emma van Normandië

Bestand:Edward the Confessor silver coin.jpg

Zilveren munt van Edward de Belijder

Eduard(III) de Belijder (Engels: Edward the Confessor) (Islip (Oxfordshire), ca. 1004 - Londen, 4 januari 1066) was de voorlaatste Saksische koning van Engeland. Hij regeerde van 8 juni 1042 tot 4 januari 1066.

Normandië

Eduard, een zoon van koning Ethelred II en Emma van Normandië, verbleef geruime tijd in ballingschap in Normandië en dat zou er toe leiden dat, na zijn kortstondige opvolger Harold II, Engeland voor lange tijd door Normandische vorsten geregeerd zou worden.

Toen zijn vader Ethelred II in 1013 de wijk moest nemen voor de Denen, bracht zijn moeder de koninklijke familie naar Normandië, aangezien zij de zuster van hertog Richard van Normandië was. Na de dood van haar echtgenoot trouwde zij echter met de Deense koning Knoet, die nu ook koning van Engeland werd.

In de kwarteeuw dat Eduard in Normandië verbleef, legde hij er vele contacten. Hij trachtte in 1036 tevergeefs op de Engelse troon te komen. Hij verloor daarbij zijn broer Alfred en moest opnieuw naar Normandië vluchten. In 1041 werd hij uitgenodigd om mede-regent te worden samen met Hardeknoet, zijn halfbroer. Op 8 juni 1042 volgde hij zijn kinderloze halfbroer op en zo kwam de troon weer in Angelsaksische handen. Eduard werd 3 april 1043 gekroond in de kathedraal van Winchester.

Wessex

Op 23 januari 1045 trouwde hij met Edith van Wessex. Volgens de legende zou hij zich om religieuze redenen van seksueel contact hebben onthouden, maar moderne historici nemen dat gegeven niet meer serieus.

Zowel de Saksische als de Deense edelen aan zijn hof waren niet erg te spreken over de Normandische vrienden die hij naar Engeland haalde. Er ontstond wrevel die vooral door zijn schoonvader, de graaf van Wessex, Godwin, onder woorden gebracht werd. Godwin werd in 1051 zelfs verbannen, maar keerde een jaar later gewapenderhand terug om zijn titel terug te eisen. Hij stierf in 1053 en werd begraven in Westminster Abbey, maar zijn zoon Harold wist nog meer land en macht te vergaren en bij de dood van de kinderloze Eduard in januari 1066 eiste hij de troon op. Hij verklaarde dat Eduard hem dat op zijn sterfbed beloofd had. Hertog Willem van Normandië beweerde echter dat ook hem de kroon beloofd was en viel in het najaar met 7000 man Engeland binnen om Harold van de troon te stoten. Harold werd overwonnen en sneuvelde in de Slag bij Hastings.

Belang

Eduard was de laatste koning uit het Huis Wessex. Door zijn kinderloosheid kreeg het Normandische huis in de persoon van Willem de Veroveraar zijn kans.

Onder de regering van Eduard de Belijder werd een koninklijk paleis gebouwd in wat nu Westminster is; ook liet hij Westminster Abbey bouwen, waar zijn relieken in het midden van de dertiende eeuw plechtig werden naar overgebracht. Zijn kroonjuwelen bleven er bewaard tot Oliver Cromwell ze in 1649 liet vernietigen. Eduards gebeente werd in 2005 teruggevonden voor het hoofdaltaar.

Heilig

Onder koning Hendrik II werd actie ondernomen om Eduard heilig te laten verklaren. Dat gebeurde door paus Alexander III in 1161. Hij wordt beschouwd als patroonheilige van koningen, moeilijke huwelijken en gescheiden echtgenoten. Tot 1348 was hij patroonheilige van Engeland; daarna viel Sint Joris die eer te beurt. Wel is Eduard nog de heilige van de Koninklijke Familie. Zijn naamdag wordt op 13 oktober gevierd.

Noten

Koningen van Engeland, Groot-Brittannië en het Verenigd Koninkrijk

Britse koningshuizen

Angelsaksen:	Alfred de Grote · Eduard de Oudere · Athelstan · Edmund I de Geweldige · Edred · Edwy · Edgar de Vreedzame · Eduard de Martelaar · Ethelred · Sven Gaffelbaard · Edmund II Ironside · Knoet de Grote · Harold I Hazenvoet · Hardeknoet · Eduard de Belijder · Harold II Godwinson · Edgar Ætheling
Huis Normandië:	Willem I de Veroveraar · Willem II Rufus · Hendrik I Beauclerc · Stefanus · Mathildis
Huis Plantagenet:	Hendrik II · Richard I Leeuwenhart · Jan zonder Land · Hendrik III · Eduard I Longshanks · Eduard II · Eduard III · Richard II · Hendrik IV Bolingbroke · Hendrik V · Hendrik VI · Eduard IV · Eduard V · Richard III
Huis Tudor:	Hendrik VII · Hendrik VIII · Eduard VI · Jane Grey · Maria I · Elizabeth I
Huis Stuart:	Jacobus I · Karel I · Karel II · Jacobus II · Willem III en Maria II · Willem III · Anna
Huis Hannover	George I · George II · George III · George III · George IV · Willem IV · Victoria
Huis Saksen‑Coburg en Gotha:	Eduard VII · George V
Huis Windsor	George V · Eduard VIII · George VI · Elizabeth II

Mediabestanden

Voor meer mediabestanden zie de categorie Edward the Confessor van Wikimedia Commons.

af:Eduard die Belyer ang:Ēadƿeard se Andettere ar:إدوارد المعترف bs:Eduard III Ispovjednik ca:Eduard el Confessor cs:Eduard III. Vyznavač cy:Edward y Cyffeswr da:Edvard Bekenderen el:Εδουάρδος ο Εξομολογητής eo:Eduardo la Konfesanto et:Edward Usutunnistaja fi:Edvard Tunnustaja fr:Édouard le Confesseur he:אדוארד המוודה hr:Edvard III. Ispovjednik hu:Hitvalló Eduárd angol király it:Edoardo il Confessore ja:エドワード懺悔王 ka:ედუარდ აღმსარებელი la:Eduardus Confessor (rex Anglorum) no:Edvard Bekjenneren pl:Edward Wyznawca pt:Eduardo, o Confessor ro:Eduard Confesorul ru:Эдуард Исповедник simple:Edward the Confessor sk:Eduard Vyznávač sr:Едвард Исповедник sv:Edvard Bekännaren sw:Edward Muungamaji th:สมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดผู้สารภาพ uk:Едуард Сповідник zh:懺悔者愛德華