Het orthodox jodendom is een hoofdrichting binnen het jodendom die gekenmerkt wordt door de aanhankelijkheid aan het joodse heilige boek Thora (Groene boekje; in het jodendom 'Torah' of 'Tora') zoals deze in de Talmoed wordt geïnterpreteerd. Er zijn er die de titel "Traditioneel" aangenamer vinden.
Er wordt in deze stroming aangedrongen op strikte naleving van de joodse wet (halacha) in al zijn facetten. Een paar generaties geleden was het orthodox jodendom de dominante vorm van het jodendom, maar tegenwoordig behoort minder dan één vijfde van de joden tot orthodoxe joodse congregaties. Thans is het percentage orthodoxe joden weer groeiende: behoort slechts 11% van de Amerikaanse joden tot de orthodoxie, onder de jongeren bedraagt dat percentage reeds 16%. [bron?] Tevens groeit het percentage orthodoxe joden onder de joodse bevolking doordat het percentage interhuwelijken, waarbij joden met niet-joden trouwen en hun kinderen niet joods zijn of opgroeien, onder orthodoxe joden vele malen lager is dan onder niet-orthodoxen.
Karakteristieken[]
Het orthodox jodendom wordt gekenmerkt door de absolute acceptatie van de Tora als ultieme waarheid. Praktisch gezien is een kenmerk dat het orthodox jodendom van andere geloven tevens van de liberale stromingen van het jodendom onderscheidt het feit dat het orthodoxe jodendom een gigantische geschreven traditie is. Er zijn letterlijk duizenden boeken die het geloof bepalen. Zie ook: Rabbijnse literatuur
De orthodox-joodse wereld is intern geen eenheid maar bestaat uit vele tientallen bewegingen, die ieder een eigen wereld kennen en soms in fel conflict met elkaar raken. Er wordt vaak gesproken over 'rechtervleugel' om de charedische ofwel ultra-orthodoxe wereld aan te duiden, en over 'linkervleugel' om het modern-orthodox jodendom aan te duiden. Ook binnen het charedisch en modern-orthodox jodendom kan deze terminologie gebruikt worden: zo zijn 'linkervleugel charedim' heel anders dan 'rechtervleugel modern-orthodoxen'.
Terminologie[]
De term orthodox is afgeleid van het Griekse orthos ("rechtstreeks", "correct") en doxa ("mening", "leer"). Omdat hieruit zou kunnen worden afgeleid dat het orthodoxe jodendom de correcte leer van het jodendom is, prefereren sommigen liberale joden het gebruik van de term "Torah-jodendom" ter benoeming van de richting. Sommige orthodoxe joden vermijden het gebruik van de naam orthodox jodendom juist omdat zij van mening zijn dat dit de correcte leer is en er daarom maar een jodendom kan of mag bestaan....................d
Stromingen[]
Het orthodoxe jodendom kan worden onderverdeeld in een aantal stromingen waaronder de modern-orthodoxe en een ultra-orthodoxe ofwel chareidische richting. Die laatste richting kan weer worden onderverdeeld in mitnagdiem en chassidiem. Binnen beide stromingen, met name de chassidische, bestaan wederom tientallen stromingen, met ledenaantallen die wisselen van enkele tientallen tot ruim honderdduizend.
- Modern-orthodox jodendom
- Religieus zionisme
- Religieus zionisme
- Charedisch (ultra-orthodox) jodendom
- Mitnagdiem (Litouws jodendom)
- Chassidisch jodendom
- Sefardisch orthodox jodendom
- Mitnagdiem (Litouws jodendom)
Dertien geloofsprincipes[]
De geloofsprincipes van het orthodoxe jodendom zijn gecodificeerd in de door de gehele orthodox-joodse wereld geaccepteerde dertien geloofsprincipes van de Rambam ofwel Maimonides. Deze luiden, in de vorm van een verklaring:
- 1. Ik geloof volledig dat de Schepper, Gezegend is Zijn Naam, alle schepsels creëert en aanstuurt, en dat Hij alleen alles maakte, maakt, en zal maken.
- 2. Ik geloof volledig dat de Schepper, Gezegend is Zijn Naam, uniek is, en dat er geen uniekheid zoals de Zijne is op welke manier dan ook, en dat Hij alleen onze Heer is, Die is, Die was, en Die altijd zal zijn.
- 3. Ik geloof volledig dat de Schepper, Gezegend is Zijn Naam, niet fysiek is, en niet onder welke fysieke fenomenen dan ook valt, en dat er geen vergelijking met Hem is op welke manier dan ook.
- 4. Ik geloof volledig dat de Schepper, Gezegend is Zijn Naam, de allereerste en allerlaatste is.
- 5. Ik geloof volledig dat alleen naar de Schepper, Gezegend is Zijn Naam, toegestaan is te bidden, en het is verboden naar enig ander te bidden.
- 6. Ik geloof volledig dat alle woorden van de profeten waarheid zijn.
- 7. Ik geloof volledig dat de profetie van Mozes onze leraar, vrede zij met hem, waarheid was, en dat hij de vader was van alle profeten -- zowel de profeten die voor als na hem kwamen.
- 8. Ik geloof volledig dat de volledige Torah die nu in onze handen is, dezelfde Torah is die aan Mozes, onze leraar, vrede zij met hem, gegeven is.
- 9. Ik geloof volledig dat deze Torah niet zal worden ingeruild noch zal er ooit een andere Torah zijn van de Schepper, Gezegend is Zijn Naam.
- 10. Ik geloof volledig dat de Schepper, Gezegend is Zijn Naam, de daden en gedachten van alle mensen kent, zoals het zegt, 'Hij schept hun harten allen tezamen, Hij alleen begrijpt al hun daden.'
- 11. Ik geloof volledig dat de Schepper, Gezegend is Zijn Naam, zij die Zijn geboden houden beloont, en zij die Zijn geboden schenden straft.
- 12. Ik geloof met volledig geloof in de komst van de Messias, en zelfs als hij later komt, zal ik zijn komst iedere dag afwachten.
- 13. Ik geloof volledig dat er een herrijzing van de doden zal zijn wanneer dat de wens van de Schepper, Gezegend is Zijn Naam zal zijn; geprezen is Hij, voor altijd tot in de eeuwigheid.
Zie ook[]
Rabbijns: Orthodoxen · Conservatieven · Liberalen
Niet-Rabbijns: Karaïeten
Hoofdrichtingen
Chardal · Chassidiem · Jeroesjalmie · Litouws · Mizrachie · Modern · Sefardiem
Chassidisch: Satmer · Belz · Chabad · Tzanz · Toldos Aharon · Toldos Avrohom Yitzchok · Dushinsky · Bobov · Pshevorsk · Breslov
Orthodoxe wereld: Beroemde leiders · Jiddisch · Jesjiewa (Talmoedschool) · Beis Yaakov (meisjesschool)
Organisaties: Edah HaChareidis
België en Nederland: Joods Antwerpen · Cheiderdiv>